Όσο η Ελλάδα ζούσε στον πυρετό του Παμμακεδονικού συλλαλητηρίου στο Σύνταγμα, ένα στιγμιότυπο από μια άλλη πορεία στην Ουάσιγκτον έκανε το γύρο του διαδικτύου – έγινε viral όπως συνηθίζεται να λέμε. Η εικόνα-ντοκουμέντο, που βιντεοσκοπήθηκε την Παρασκευή και δημοσιοποιήθηκε το Σάββατο μιλάει από μόνη της: Ένας ηλικιωμένος αυτόχθονας Αμερικανός, όπως είναι η πιο ορθή ονομασία για όσους κάποτε αποκαλούσαμε συλλήβδην «Ινδιάνους», παίζει το τύμπανό του στωικά και τραγουδάει ένα παραδοσιακό τραγούδι, ενώ μπροστά του ένα τσούρμο ανήλικα λευκά αγόρια τον κοροϊδεύουν με υποτιμητικά ουρλιαχτά και μιμητικές κινήσεις.
WATCH: Native American veteran Nathan Phillips is speaking out about standoff with high school boys in “MAGA” hats after video goes viral. https://t.co/xxhHGMeC4B pic.twitter.com/rL7g33o1GE
— CBS News (@CBSNews) 21 Ιανουαρίου 2019
Πιο προκλητική όλων η στάση ενός νεαρού, που φοράει όπως και οι συμμαθητές του το γνωστό κόκκινο καπέλο των οπαδών του Ντόναλντ Τραμπ «Μake America Great Again». Του φράζει απειλητικά το δρόμο και του χαμογελάει περιφρονητικά. Το περιστατικό, που εκτυλίσσεται στα σκαλοπάτια του Μνημείου του Αβραάμ Λίνκολν, στο περιθώριο της Πορείας των Ιθαγενών Λαών, δεν έχει άμεση σωματική βία. Ωστόσο αναδίδει ένταση και σε κάνει να ντρέπεσαι για λογαριασμό των αμούστακων αγοριών που φέρονται με τόση περιφρόνηση στον ήρεμο ηλικιωμένο άντρα, απόγονο αυτόχθονων φυλών που οι πρώτοι άποικοι εξολόθρευσαν κατά χιλιάδες, για να κάνουν την “Αμερική Σπουδαία”.
Σύντομα αποκαλύφθηκε ότι ο αυτόχθονας Αμερικανός είναι ο 64άχρονος Νέιθαν Φιλιπς, της φυλής των Όμαχα της Νεμπράσκα, βετεράνος του πολέμου του Βιετνάμ, ακτιβιστής για τα δικαιώματα των αυτοχθόνων, πρώην πρόεδρος της Νεολαίας Αμερικανών-Ινδιάνων, που τραγουδούσε το τραγούδι του Κινήματος των Αμερικανών Ινδιάνων, που έχει ως σκοπό «να διώξει μακριά τα κακά πνεύματα».
Όπως έγραψε η Oυάσιγκτον Ποστ, τραγουδώντας «ενθάρρυνε τους συμμετέχοντες να αντισταθούν στις καταστροφικές επιπτώσεις της αποικιοκρατίας, που περιλαμβάνει την αστυνομική βία, την ελλιπή πρόσβαση στην υγεία, τις ολέθριες επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στους καταυλισμούς».
Όσο για τα νεαρά αγόρια, ήταν μαθητές ενός ιδιωτικού καθολικού σχολείου αρρένων, από την πόλη Κόβινγκτον του Κεντάκι και είχαν πάει ημερήσια εκδρομή στην Ουάσιγκτον για να συμμετάσχουν στην συντηρητικής έμπνευσης πορεία «March For Life» – ενάντια στις εκτρώσεις.
Οι αντιδράσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αλλά και στα περισσότερα ΜΜΕ ήταν συντριπτικά αρνητικές κατά των αγοριών. Το σχολείο και η Καθολική αρχιεπισκοπή της πόλης ζήτησαν συγνώμη για την ασέβεια που επέδειξαν οι μαθητές τους, ο δήμαρχος καταδίκασε τη συμπεριφορά τους, ενώ πολλοί συνέδεσαν το επεισόδιο με τη ρατσιστική πολιτική του Τραμπ.
«Η ατμόσφαιρα ήταν άσχημη και απειλητική. Φώναζαν συνέχεια «Χτίστε το Τείχος, χτίστε το Τείχος», είπε λίγο μετά το επεισόδιο ο Νέιθαν Φίλιπς, εμφανώς ταραγμένος, λέγοντας ότι προσπάθησε με το τραγούδι του να αποφορτίσει την ένταση, καθώς είχε προηγηθεί λεκτική αψιμαχία μεταξύ των αγοριών και μιας ομάδας Αφροαμερικανών, μελών μιας περιθωριακής θρησκευτικής σέχτας που αυτοαποκαλούνται «Εβραίοι Ισραηλίτες».
Σε λιγότερο από 48 ώρες κυκλοφόρησαν νέα βίντεο, που θεωρητικά ανέτρεπαν την εκδοχή περί «κακών λευκών αγοριών» που έδειξαν ασέβεια στον ιθαγενή ηλικιωμένο (που δεν είναι και τόσο ηλικιωμένος, αλλά η φτώχεια και η έλλειψη περίθαλψης έχουν αφήσει σκληρά σημάδια πάνω του). Μαρτυρίες από την πλευρά των αγοριών υποστήριζαν ότι oι νεαροί οπαδοί του Τραμπ, αντέδρασαν στις αρχικές προσβολές από τους Μαύρους Ισραηλίτες και ότι ο Νέιθαν Φίλιπς, απλώς βρέθηκε μεταξύ δύο πυρών. Ο μαθητής από το Κεντάκι απάντησε – με επιστολή που είχε προφανώς γράψει και δικηγόρος – ότι δεν έκανε τίποτα κακό, απλώς ήθελε να υπερασπιστεί τους φίλους του. Οπαδοί του Τραμπ βρίζουν με τα χειρότερα λόγια τον βετεράνο ακτιβιστή ως «απατεώνα και ψεύτη», ενώ το αρχικό βίντεο κατατάχθηκε ελαφρά τη καρδία από τους ακραίους συντηρητικούς στα «fake news».
Ποια είναι η αλήθεια; Σε μια Αμερική που η πόλωση οξύνεται, με το νέο Τείχος της Ντροπής, που θέλει να ορθώσει ο Τραμπ στα σύνορα με το Μεξικό να μετατρέπει το φυλετικό ρατσισμό σε επίσημη πολιτική του κράτους, το στιγμιότυπο στα σκαλιά του μνημείου του Αβραάμ Λινκολν – ένα ιστορικό τοπόσημο για τα κινήματα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων – είναι λογικό να αποκτά συμβολικές διαστάσεις. Πέρα από τις διαφορετικές γωνίες λήψεις και τις διαφορετικές εκδοχές του ίδιου γεγονότος, αξίζει να σταθούμε στα λόγια του ίδιου του Νέιθαν Φίλιπς, όταν ρωτήθηκε γιατί δεν παρέκαμψε απλώς τον ερειστικό νέο, γιατί επέλεξε να σταθεί απέναντί του:
«Γιατί να τον παρακάμψω; Εκείνη την ώρα τους έβλεπα και σκεφτόμουν τα 500 χρόνια γενοκτονίας σε αυτή τη χώρα, όλα όσα έχουν κάνει οι δικοί σας στο λαό μας. Και εσείς δε με αντιμετωπίζετε καν σαν ανθρώπινο ον (…) Τους άκουσα να τραγουδάνε, να φωνάζουν «χτίστε το Τείχος, χτίστε το Τείχος». Αυτή η γη είναι γη αυτοχθόνων. Δεν μας επιτρέπεται να ορθώνουμε τείχη. Χιλιετίες πριν έλθει κανένας από σας εδώ, δεν είχαμε ποτέ τείχη. Δεν είχαμε ποτέ φυλακή. Πάντα φροντίζαμε τους ηλικιωμένους μας, φροντίζαμε τα παιδιά μας. Τα προσέχαμε, τους μαθαίναμε το σωστό από το λάθος. Μακάρι να έβλεπα όλη αυτή την ενέργεια που έχουν αυτοί οι νέοι άνθρωποι, να διοχετεύεται στο να κάνουν τη χώρα αυτή πραγματικά σπουδαία».
